Mục tiêu sử dụng phương pháp oxy cho bệnh nhân COPD
- Làm giảm khó thở và làm giảm công hô hấp do giảm kháng lực đường thở.
- Giảm tỉ lệ tâm phế mạn do cải thiện tình trạng thiếu oxy máu mạn tính, giảm hematocrit, cải thiện huyết động học phổi.
Đọc thêm: Liệu pháp oxy là gì?
Chỉ định: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có suy hô hấp mạn tính
Sử dụng phương pháp oxy cần có sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
Thiếu oxy máu: Khi máu động mạch có PaO2 nhỏ hơn hoặc bằng 55mmHg hoặc SaO2 nhỏ hơn hoặc bằng 88% trên hai mẫu máu trong vòng 3 tuần xét nghiệm, trạng thái nghỉ ngơi không ở giai đoạn mất bù, không thở oxy đã sử dụng các biện pháp điều trị tối ưu.
PaO2 nhỏ hơn hoặc bằng 55mmHg hoặc SaO2 nhỏ hơn hoặc bằng 88% kèm thêm một vài các biểu hiện:
- Dấu hiệu suy tim phải
- Đa hồng cầu
- Tăng áp động mạch phổi đã được xác định
Lưu lượng, thời gian thở oxy
- Lưu lượng thở oxy cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính từ 1-3 lít/ phút. Thời gian thở oxy ít nhất 15 giờ/ 24 giờ.
- Sau khi thở đánh giá lại khí máu động mạch sau ít nhất 30 phút để điều chỉnh lưu lượng oxy đạt PaO2 từ 65 – 70 mmHg, tương ứng với SaO2 tối ưu là 90 – 92% lúc nghỉ ngơi.
- Để tránh tăng CO2 trong máu quá mức nên bắt đầu với lưu lượng thở oxy nhỏ hơn hoặc bằng 2 lít/ phút.
Các nguồn oxy
- Các bình oxy y tế thông thường: Cồng kềnh, nguồn oxy có giới hạn, dễ bị cháy nổ, phải nạp hoặc đổi bình oxy thường xuyên nếu sử dụng liên tục.
- Máy tạo oxy: Thuận tiện cho bệnh nhân muốn di chuyển chỉ cần có nguồn điện là có oxy. Dễ dàng sử dụng không lo hết oxy.
- Ngoài ra còn có các bình oxy lỏng, tuy nhiên chỉ nên sử dụng ở các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị chuyên dụng.
Đối với y tế tuyến cơ sở sẽ quản lý bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giai đoạn ổn định với các bước điều trị không thuốc như trên và hướng dẫn kiểm soát việc sử dụng oxy của bệnh nhân theo khuyến cáo của các cơ sở y tế tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương.
Lưu ý khi sử dụng phương pháp oxy dài hạn tại nhà
Trong quá trình điều trị bằng liệu pháp oxy nhân tạo tại nhà, bệnh nhân và người thân cần lưu ý:
- Tránh sử dụng liều quá cao khi người bệnh khó thở hoặc bệnh đột nhiên trở nặng, dẫn đến cơ chế kích thích hô hấp của bệnh nhân bị mất đi.
- Không thực hiện đúng theo liều chỉ định về thời gian thở.
- Nên có sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa hằng tuần, hằng tháng hoặc khi có vấn đề để xử lý kịp thời.
- Nên có sổ theo dõi điều trị tại nhà cho người bệnh.
- Trong khi sử dụng liệu pháp oxy nhân tạo cũng cần phải đảm bảo điều trị khác tối ưu như không sử dụng thuốc lá, dùng thuốc theo chỉ định và đảm bảo dinh dưỡng.
- Thường xuyên vệ sinh dụng cụ thở, phải vệ sinh đúng cách.
- Chú ý thay nước sạch cho bình làm ẩm hằng ngày hoặc khi cạn nước.
- Theo dõi lượng oxy đã thở, chú ý khi gần hết bình oxy nếu sử dụng bình.
- Khóa van ở bình oxy khi không sử dụng tránh trường hợp cháy nổ.
Sử dụng phương pháp oxy dài hạn tại nhà cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính giúp giảm các triệu chứng, giảm tần suất các đợt cấp, giảm tỷ lệ nhập viện cho bệnh nhân và tăng tiên lượng, giảm tỷ lệ tử vong cũng như chi phí điều trị.
Đọc thêm: Sử dụng liệu pháp oxy cho người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
